Serce w TCM

Serce w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej – klucz do harmonii i zdrowia

Serce od zawsze kojarzyło się z życiem, emocjami i energią. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej (TCM) pełni ono jednak znacznie szerszą funkcję niż w zachodnim rozumieniu fizjologii. Jest nie tylko pompą krwi, ale także siedzibą umysłu i świadomości (Shen). Jego prawidłowe funkcjonowanie jest kluczowe dla zdrowia psychicznego, emocjonalnego i fizycznego. Serce jest niezwykle ważne nie tylko ze względu na jego fizyczny wpływ na organizm, ale to klucz do naszej psychiki i spostrzegania świata.
Jakiekolwiek jego zaburzenia mają ogromny wpływ na nasz świat duchowy.
 W tym artykule przyjrzymy się jak TCM postrzega serce, jakie symptomy wskazują na jego zaburzenia oraz jak dbać o jego równowagę.

Serce jako "cesarz" organizmu

W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej serce jest uważane za "cesarza" wszystkich narządów. Jest ono odpowiedzialne za cyrkulację krwi, ale także za stan umysłu, emocji i ducha. Zdrowe serce oznacza spokojny umysł, jasność myśli i równowagę emocjonalną. Gdy funkcja serca jest zaburzona, może to prowadzić do problemów psychicznych, takich jak lęk, bezsenność, nadmierne myślenie czy depresja.
Bardzo często to właśnie jego funkcja jest odpowiedzialna za wiele chorób psychicznych, które w naszej medycynie są bardzo trudne do leczenia lub wręcz niewyleczalne. Takim przykładem może być np. schizofrenia.

Serce jest ściśle powiązane z krwią i meridianami, przez które przepływa energia Qi. Współpracuje również z innymi narządami, w szczególności z nerkami (kontrolującymi esencję życiową Jing) oraz wątrobą (odpowiedzialną za swobodny przepływ emocji i krwi). To system naczyń połączonych, a serce odgrywa w nim bardzo ważną rolę.

Objawy zaburzeń serca w TCM

Zaburzenia serca mogą przybierać różne formy. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej diagnoza opiera się na analizie objawów fizycznych, emocjonalnych oraz języka i pulsu (o tym w następnych artykułach). Diagnoza jest tutaj kluczowa do prawidłowego określenia syndromu w jakim znajduje się nasze serce. Niewłaściwa diagnoza może prowadzić do poważnych błędów w doborze punktów akupunkturowych oraz formuł ziołowych.

 Do najczęstszych zaburzeń serca należą:

1. Niedobór Qi serca

• Osłabienie, zmęczenie

• Duszność przy wysiłku

• Spontaniczne pocenie się

• Bladość

• Palpitacje

2. Niedobór krwi serca

• Kołatanie serca

• Bezsenność, niespokojny sen

• Zawroty głowy

• Blada cera i usta

• Słaba pamięć, roztargnienie

3. Nadmiar ognia serca

• Niepokój, drażliwość

• Bezsenność

• Czerwony język z owrzodzeniami

• Gorączka w godzinach wieczornych

• Przyspieszone tętno

4. Zastój krwi w sercu

• Ostry ból w klatce piersiowej

• Sine usta

• Zimne kończyny

• Duszność

• Silne kołatanie serca

Każde z tych zaburzeń wymaga innego podejścia terapeutycznego, ale najważniejsze jest przywrócenie harmonii i prawidłowego przepływu energii Qi oraz krwi. Trzeba pamiętać, że czasami różnice w objawach są subtelne, należy więc zawsze bardzo dokładne określić syndrom, zanim dobrana zostanie jakakolwiek kuracja ziołowa.

Jak dbać o zdrowie serca według TCM?

TCM kładzie nacisk na prewencję i dbanie o równowagę organizmu. Oto kilka kluczowych zasad, które pomogą wzmocnić serce i poprawić jego funkcjonowanie. Warto je wprowadzić do swojego życia, ponieważ nie są kosztowne a na pewno serce odwdzięczy się z nawiązką.

1. Dieta wzmacniająca serce

Zdrowe serce potrzebuje odpowiedniego odżywienia. W diecie warto uwzględnić:

• Czerwone produkty (np. jagody goji, daktyle, buraki), ponieważ wspierają krew

• Orzechy i nasiona (migdały, sezam) wzmacniające Qi

• Zielone warzywa liściaste poprawiające przepływ krwi

• Ciepłe napoje z ziół jak głóg, żeń-szeń czy lotos pomagają regulować serce

2. Odpowiednia aktywność fizyczna

Ćwiczenia wspierające serce to te, które poprawiają krążenie, ale nie przeciążają organizmu. Najlepsze opcje to:

• Tai Chi – reguluje przepływ energii i krwi

• Spacery na świeżym powietrzu 

• Qi Gong, który redukuje stres oraz wzmacnia Qi.

O nich wszystkich powstaną szczegółowe artykuły już wkrótce. Warto się z nimi zapoznać, ponieważ dzięki nim można wzmocnić serce i poprawić jego funkcje.

3. Techniki relaksacyjne i unikanie stresu

Serce w TCM jest bardzo wrażliwe na stres i nadmierne emocje. Medytacja, techniki oddechowe oraz akupunktura mogą pomóc w utrzymaniu spokoju i równowagi. Medytacja jest wyjątkowo polecana dla wszystkich osób, które żyją w ciągłym pośpiechu i stresie. To on może być główną przyczyną wielu zaburzeń serca i doprowadzić w konsekwencji do poważnych chorób. Praktyki medytacyjne są zawsze wskazane nawet wtedy kiedy jesteśmy spokojni i pozornie nie ma w naszym życiu zbyt dużo napięć. To świetna profilaktyka i sposób nie tylko na zdrowe serce, ale również na życie pełne harmonii i spokoju. Więcej o medytacji i technikach medytacyjnych wkrótce.

4. Zioła i akupunktura

Niektóre zioła szczególnie wspierają serce:

• Huang Qi (Astragalus) – wzmacnia Qi serca

• Suan Zao Ren (nasiona głożyny) – wspiera spokojny sen

• Dan Shen (szałwia czerwona) – poprawia krążenie krwi

• Głóg – wspiera serce i obniża cholesterol

Pamiętajmy jednak, że zioła zgodnie z syndromami powinien dobierać specjalista TCM. Nie powinno się samodzielnie dobierać formuł ziołowych, ponieważ możemy wywołać odwrotny efekt od zamierzonego.

Akupunktura również może pomóc w przywróceniu równowagi energetycznej i poprawie pracy serca. Punkty takie jak Nei Guan (PC6) i Shen Men (HT7) często stosuje się przy problemach sercowych.
O akupresurze tych punktów przeczytacie Państwo w następnych artykułach.

Podsumowanie

Serce w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej to nie tylko organ pompujący krew, ale także centrum umysłu i emocji. Jego równowaga jest kluczowa dla zdrowia całego organizmu. Problemy z sercem mogą objawiać się zarówno na poziomie fizycznym (kołatanie, osłabienie), jak i psychicznym (lęk, bezsenność). Wspieranie serca poprzez odpowiednią dietę, aktywność fizyczną, relaks oraz stosowanie ziół i akupunktury pozwala zachować zdrowie i wewnętrzną harmonię. Warto dbać o swoje serce całościowo, zgodnie z zasadami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, aby cieszyć się długim i spokojnym życiem. Pamiętajmy jednak, że źle dobrana kuracja ziołowa może pogorszyć stan chorego i dlatego tylko wykwalifikowany specjalista powinien dobierać punkty akupunktury oraz formuły ziołowe.
Nie wystarczy krótki kurs czy wiedza książkowa. Medycyna Chińska to złożony system leczniczy, który wymaga wielu lat nauki pod okiem doświadczonych specjalistów!

A czy Ty już  miałeś zetknąłes się z leczeniem serca za pomocą TCM? Jeśli tak podziel się z nami swoimi doświadczeniami na naszej Grupie na FB.

Jeśli chcesz podziękować autorowi za dzisiejszą porcję rzetelnej wiedzy o TCM, kliknij przycisk poniżej